•     شهرستان خواف یکی از شهرهای قدیمی واقع در استان خراسان رضوی است  وزنان این شهرستان در فصل تابستان بیشتر در خانه می مانند وهنر اصلی آن ها بافتن قالی و پلاس است قالی بافی در این شهرستان هنر قدیمی است ولی رواج زیادی دارد بطوری که خانم های خانه دار حتما در عرض 1 یا 2 ماه  یک قالیچه با کیفیت خوب می بافند وانواع هنرها در شهرستان عبارتند از:

    قالي بافي

         يكي از مهم ترين صنايع دستي مرسوم در منطقه‌ي خواف قالي بافي و گليم بافي است. بافت قالي از زمان هاي گذشته در اين منطقه رايج بوده و بيشتر توسط زنان صورت مي گرفته است. البته توليدات در گذشته فقط به صورت قاليچه هاي 2 تا 5/2 متري و پشتي بوده است اما امروزه تابلو فرش و قالي هاي بزرگ نيز به آن اضافه شده است. طرح هايي كه از گذشته بافته مي شده عبارت اند از: چهارگلي، گل سوزني، خشتي، تركمني، گل بلوچي، گاشه بند سفيد، كلاتگي، سنگاني، قاسم آبادي و....
         قالی بافی حاصل حرکت سر انگشتان قلم گونه دختران و مادران و خلاقیت های و نوع آوری های آنان است که با الهام از طبیعت نقش گبک، بلبل، گل و... را با تار وپود نخ، پشم، پنبه، ابریشم درهم آمیخته و روانه بازارهای داخلی وخارجی می نماید. مهم ترین قالیچه ها در روستای های سنگان، قاسم آباد، زوزن، اسد آباد باغ بخشی، کلاته ها و قلعه نو بافته می شود. تار و پودي كه مورد استفاده قرار مي‌گرفته از مواد اوليه اي چون پشم، پنبه و ابريشم بوده است. البته امروزه قالي بافي به اندازه‌ي گذشته رونق ندارد و علت آن اين است كه اولاً امروزه اين كار به دليل شركت زنان در فعاليت هاي اجتماعي بيش تر توسط زنان خانه‌دار صورت مي گيرد. ثانياً به دليل نداشتن در آمدي كافي با توجه به زحمات فراوان آن استقبال چنداني از اين هنر نمي شود.

    گلیم بافی

         زیباترین گلیم ها منطقه و شاید بتوان گفت استان پهناور خراسان روستای ارگ میر قلندر و باغ بخشی توسط هنرمندان زن انجام می گیرد که در نوع خود بی نظیر می باشد. حداقل تعداد یکصد و پنجاه هنرمند در حال حاضر مشغول بکارند  ساخت سازهای تار، دوتار، سه تار:
    سازها از سه قسمت تشکیل شده:
    1. کاسه جنس آن چوبی که از چوب شاه توت و توت ساخته شده
    2.دسته جنس چوبی که از چوب گردو، زردآلو ،عناب ساخته می شود.
    3.صفحه که از چوب توت، شاه توت ساخته می شود.

    كرباس بافي

         از جمله صنايع دستي ديگر اين منطقه كرباس بافي است. مواد اوليه در بافت اين پارچه، ابريشم و پنبه بوده كه پنبه آن توسط خود مردم كشت مي شده و سپس پنبه تبديل به نخ مي شده است. البته به مرور زمان به علت عدم تغيير در شيوه‌ي توليد از رونق آن كاسته شده است و عده‌ي انگشت شماري به اين هنر اشتغال دارند. مرغوب ترین کرباس منطقه نشتیفان، شهر خواف و حوزه میان خواف است.

    نخ ريس 

         در گذشته توليد مواد اوليه اي چون پنبه و پشم و رواج قالي بافي و كرباس بافي‌يكي از علل گسترش صنعت ريسندگي در اين شهرستان بوده كه متأسفانه اكنون از رونق افتاده است.

    طناب بافي

         فعاليت ديگر، بافت طناب توسط مردان اين منطقه بوده كه نخ آن از موي بز تهيه مي شده و توسط افراد ماهر بافته مي شده است.

    پالان دوزي

          هنر رايج ديگر در اين منطقه - كه جزء هنرهاي اصيل اين منطقه محسوب مي شود - پالان دوزي است. متأسفانه امروزه با توجه به عدم نياز، كم تر مورد توجه قرار مي گيرد و بيش تر در روستاهاي اطراف خواف استفاده مي‌شود. وسايل مورد استفاده در اين حرفه عبارتند از: پارچه هاي دسته دوم، قالي‌ها و زيلوها و گليم‌هاي كهنه و كاه. جنس پالان از تکه های قالی، قالیچه ،شال و پارچه می باشد داخل پالان اول با چند لایه از پارچه پر می شود و بعد با درشته کاه (پخل ) پر شده و دوخته می شود هنری است که از دیر باز در شهرستان رواج داشته است.

    نمد مالي

         يكي ديگر از هنر هاي مرسوم اين منطقه در گذشته نمد مالي بوده كه هم اكنون در شهر سنگان رايج است. اين هنر به دو شيوه سنتي و صنعتي صورت مي گيرد.

    سفال‌گري

         این هنر به دليل عدم انطباق آن با نياز زمان كمتر مورد توجه واقع شده است و آن چه تقريباً از اين هنر سنتي بر جاي مانده انواع وسايل تزييني است.

    صنعت تنور و تنور مالی

         برای ساخت تنور در قدیم از خاک رس ،کاه نرم ،ریشه لوخ وموی بز استفاده ولی در حال حاضر فقط از خاک رس وکاه استفاده می کنند .

    مکرومه بافی

        این هنر زیبا که از گروه های مختلف بوجود می آید توسط نخ های مخصوص با فرم های مخصوص مثل آویزهای مختلف. جای دستمال کاغذی، سطل زباله، گلدان و وسایل تزئینی مثل آباژورهای مختلف بافته می شود.

    گل چینی

          این هنر ظریف و زیبا توسط خمیر بوجود می آید و با آن انواع و اقسام گل های موجود را می توان درست کرد.

    گل بلندر

         این گل ها توسط انواع فوم ها تهیه می شود و بسیار از گل های چینی و ایتالیایی زیباتر و به اشکال بزرگ تر درست می شود که از آن برای تهیه انواع پایه های گل و گلدان های زیبا برای منزل و اداره جات استفاده می شود.

    قلاب بافی واکشی بافی

         این دو هنر ظریف و قشنگ برای بافته انواع روی میزی، روی پشتی، سرویس های عروس و غیره ... استفاده می شود.

    هویه کاری

         از این هنر که با استفاده از هویه و شابلون های مخصوص است می توان انواع سرویس های عروس، اتاق خواب، پذیرایی، سرویس آشپز خانه و انواع رومیزی ها را درست کرد.
     

    ساخت دو تار فرت بافی گره چینی گره چینی گلیم بافی گلیم بافی

     

     

سایر شهرستان ها
خدمات الکترونیک
ورود به پنل
تمامی حقوق این پورتال متعلق است به اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی مجری پورتال : شرکت داده پردازی پویان ابتکار شرق